Văn Khấn Phóng Sinh Đơn Giản Chuẩn Đạo Phật
Nhiều người kinh doanh hiện nay coi việc phóng sinh là con đường đơn giản và nhẹ nhàng nhất để tích đức. Tuy nhiên, không phải cứ thả một con cá, cứu một con chim là phóng sinh hiệu quả. Nhiều tín chủ chưa thực sự hiểu rõ về nguồn gốc của nghi thức này khiến việc phóng sinh ngày càng xa rời bản chất của nó.
Vậy phóng sinh là gì? Đây có phải là mê tín dị đoan không? DuyTam.Vn đã tìm hiểu nhiều nguồn tài liệu về nghi thức cổ truyền Việt Nam để giúp tín chủ hiểu đúng về phóng sinh cũng như chia sẻ bài văn khấn phóng sinh đơn giản nhất.
Phóng Sinh Là Tội Hay Phước?
“Nghi thức phóng sanh là sự trải nghiệm lòng từ bi thương vật, trao tặng tự do và sự sống lần thứ hai cho các động vật bị giam cầm. Vì các loài chim cá không hiểu được ngôn ngữ của con người, khi sử dụng nghi thức này, người đọc tụng phải thực tập quán chiếu”. (Sách “Nghi Thức Phóng Sanh” – NXB Phương Đông, Thích Nhật Từ soạn dịch).
Như vậy, hiểu đơn giản thì phóng sinh là hành động thả các con vật như cá, chim, rùa, ốc, v.v.. về với môi trường tự nhiên để cứu giúp sinh mạng của chúng. Đây là việc làm thể hiện ý nghĩa nhân văn, giúp nuôi dưỡng lòng từ bi và tạo phước báu.
Đại sư Liên Trì từng tâm sự: Phóng sinh ắt được phước báo, đối với người đã gieo trồng phước đức thế gian, ắt nay thành đức hạnh xuất thế, cho nên nói là “càng sâu hơn nữa”. Vì vậy, bản chất của việc phóng sinh là tạo phước, “người sẵn có tâm lành sẽ nuôi lớn thành tâm Bồ Đề lớn lao hơn nữa”.
Tuy nhiên, nhiều người chỉ vì “giành giật” phước báu ấy mà không tiếc tiền mua gom động vật cho đủ số lượng rồi mới lên chùa làm lễ. Trong thời gian chờ đợi thủ tục ấy mà cá chim không còn đủ sức nữa. Hay một số người chờ người khác phóng sanh rồi bắt lại đem bán cho người khác. Phóng sinh như vậy đã xa rời bản chất thực, là đang tạo nghiệp sát sanh rồi.
Tìm Hiểu Về Nghi Thức Phóng Sinh Đơn Giản
Trong cuốn “Cẩm Nang Phóng Sanh” do Nguyễn Minh Tiến soạn dịch và chú giải có chia sẻ:
Gặp sinh mạng [sắp chết] có thể ra tay cứu sống, tuy là công đức hiền thiện, nhưng như thế chỉ cứu được cái thân xác thịt của chúng sinh, không giúp ích được cho sinh mạng trí tuệ sẵn có trong mỗi chúng sinh ấy. Vì thế, [trong khi làm việc phóng sinh] rất nên xưng niệm hồng danh đức Phật A-di-đà, vốn có đủ muôn vạn đức tốt, và cung kính trì tụng các phẩm Kinh điển Đại thừa.
Hiểu rộng hơn, việc phóng sinh muốn trọn vẹn cũng phải làm lễ khấn cúng bài bản. Nó không đồng nghĩa với việc mua vật sống để qua đêm, chờ hôm sau làm lễ mới thả. Lễ phóng sinh thường được làm đơn giản, bởi “cứu vật phóng sinh phải làm gấp rút như cứu lửa”. Trong mỗi tài liệu lại chia sẻ nghi thức cúng phóng sinh khác nhau, phụ thuộc vào đối tượng chủ lễ là ai và địa điểm ở đâu.
Nghi thức phóng sinh tại nhà
Với những tín chủ không có điều kiện lên chùa dâng lễ hoặc cần gấp rút phóng sinh ngay tại nhà thì có thể thực hiện như sau:
- Đặt vật phóng sanh xuống đất, ngay trước mặt.
- Đọc bài khấn phóng sanh tại nhà
- Thực hiện thả vật phóng sanh.
Nghi thức phóng sinh chuẩn đạo Phật
Theo DuyTam.Vn tìm hiểu, dưới đây là các bước khấn phóng sinh đơn giản và phổ biến dành cho các Phật tử, thường được thực hiện tại chùa.
- Đặt vật phóng sanh xuống đất, không cần thắp hương hay chắp tay đọc kinh.
- Đọc bài văn khấn phóng sanh Bạch Phật.
- Hồi hướng công đức cho tất cả chúng sanh.
- Khấn tam tự y.
- Thực hiện thả sinh vật phóng sanh.
Nghi thức phóng sinh của Pháp sư Lễ
Dựa trên một số tài liệu về nghi thức phóng sanh của Tứ Minh Tri Lễ Đại Sư (tổ sư đời thứ 17 của tông Thiên Thai), gói gọn lại trong các bước sau:
- Chọn nơi phóng sanh phù hợp. Lưu ý tìm hiểu rõ về môi trường sống của loài được phóng sanh, tránh thả cá ở ao tù, thả rùa nước mặn vào hồ nước ngọt, v.v..
- Tại nơi phóng sinh, bày hương án trang nghiêm, có cành dương và nước sạch.
- Người tham gia phóng sinh đều phát khởi tâm từ, dùng ánh mắt trìu mến nhìn vật được phóng sanh.
- Giơ vật phóng sanh lên trước mặt rồi khấn nguyện, sau đó tụng chú Đại bi một lượt rồi dùng nước sạch vẩy lên vật được phóng sanh 1 lượt.
- Tiếp đó, hai tay nâng lư hương rồi khấn bạch. Tiếp đó người chủ lễ sẽ thuyết pháp cho vật được phóng sanh, cuối cùng là cầu nguyện cho người tham gia phóng sanh.
- Kế tiếp, người chủ lễ trì tụng vãng sanh ba lần, rồi khấn bạch tiếp. Sau khi khấn xong mới thả vật phóng sanh.
Tuy nhiên, theo tài liệu này, các bước phóng sanh cần phải khấn nguyện theo nhiều bước, thậm chí lời khấn khó nhớ. Có ý kiến cho rằng, nghi thức trên phù hợp cho các thầy ở chùa thực hiện khi có người đến làm lễ phóng sinh.
Bài Cúng Phóng Sinh Tại Nhà Đơn Giản
Bài văn cúng phóng sinh tại nhà cũng có khá nhiều phiên bản dài ngắn khác nhau. Dưới đây là một số phiên bản thường được dùng phổ biến, được đăng tải trên nhiều trang thông tin uy tín như báo Thể Thao & Văn Hóa. Lưu ý, nếu tín chủ đang tìm bài khấn phóng sinh mùng 1, ngày rằm, 23 tháng chạp, v.v.. thì sử dụng mẫu bài khấn có thông tin về ngày/tháng/năm nhé.
Bài khấn phóng sinh số 1
Chúng sanh nay có bấy nhiêu
Lắng tai nghe lấy những lời dạy răn
Các ngươi trước lòng trần tục lắm
Nên đời nay chìm đắm sông mê
Tối tăm chẳng biết làm lành
Gây bao tội ác, lạc vào trầm luân
Do vì đời trước ác tâm
Nên nay chịu quả khổ đau vô cùng
Mang, lông, mai, vẩy, đội sừng
Da trơn, nhám, láng, các loài súc sanh
Do vì ghen ghét, tham sân
Do vì lợi dưỡng hại người làm vui
Do vì gây oán chuốc thù
Do vì hại vật, hại sanh thoả lòng
Do vì chia cách, giam cầm
Do vì đâm thọc chịu bao khổ hình
Cầu xin Phật lực từ bi
Lại nhờ Phật tử mở lòng xót thương
Nay nhờ Tăng chúng hộ trì
Kết duyên Tam bảo thoát vòng khổ đau
Hoặc sanh lên các cõi trời
Hoặc liền thức tỉnh về nơi cõi lành
Hoặc sanh lên được làm người
Biết phân thiện ác, tránh điều lầm mê…..
Chúng sanh Quy y Phật
Chúng sanh Quy y Pháp
Chúng sanh Quy y Tăng….
Úm, ngâm ngâm ngâm
Úm, ngâm ngâm ngâm
Úm, ngâm ngâm ngâm
Bài khấn phóng sinh số 2
Nam Mô Bồ Tát Hương Cúng Dường!
Nam Mô Bồ Tát Hương Cúng Dường!
Nam Mô Bồ Tát Hương Cúng Dường!
Nguyện đem lòng thành kính.
Gởi theo đám mây hương.
Phưởng phất khắp mười phương.
Cúng dường ngôi tam bảo.
Thề trọn đời giữ đạo.
Theo tự tánh làm lành.
Cùng pháp giới chúng sanh.
Cầu Phật từ gia hộ
Tâm bồ đề kiên cố.
Xa bể khổ nguồn mê.
Chóng quay về bến giác
Nam Mô Bồ Tát Hương Cúng Dường!
Nam Mô Bồ Tát Hương Cúng Dường!
Nam Mô Bồ Tát Hương Cúng Dường!
Kính bạch chư vị Đại Giác ba đời hùng sư tác đại chứng minh.
Hôm nay có thiện nhân (tín nữ) thế danh là …………… phát tâm mua chuộc mạng các chúng sanh (tên các loài động vật) ….. đây để phóng thích.
Cúi mong tam bảo thường ở khắp 10 phương từ bi quang giáng đạo tràng này chứng minh gia hộ, cứu giúp cho các chúng sanh này luôn tin sâu tam bảo, thoát kiếp trầm luân, mạng căn dứt thác sanh vào đường lành, gặp chánh pháp tu hành sớm được giác ngộ giải thoát.
Ngưỡng nguyện trên tam bảo thường ở khắp 10 phương từ bi quang giáng chứng minh gia hộ (3 lần)
Nam Mô Bồ Tát Hương Cúng Dường!
Nam Mô Bồ Tát Hương Cúng Dường!
Nam Mô Bồ Tát Hương Cúng Dường!
Bài khấn phóng sinh số 3
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Hôm nay là ngày….. tháng ….. năm ….., con/chúng con tên là ….. (tên gia chủ), trú tại ..… (địa chỉ), cùng toàn gia quyến thành tâm sắm sửa lễ vật, hương hoa, sám nguyện phóng sinh, cứu khổ cứu nạn cho các loài sinh linh.
Con xin kính lạy mười phương chư Phật, chư Bồ Tát, chư hiền Thánh Tăng, xin chứng giám cho lòng thành của con/chúng con.
Nay con phát nguyện phóng sinh, cứu độ các loài sinh linh hiện đang bị giam cầm, thoát khỏi cảnh khổ đau. Cầu mong cho chúng sớm được thoát khỏi kiếp nạn, tái sinh vào cõi lành, không còn chịu cảnh lầm than.
Nguyện xin chư Phật từ bi gia hộ, chứng minh công đức phóng sinh này, cho gia đình con được bình an, sức khỏe, tiêu tai giải nạn, tăng trưởng phước lành.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Bài Văn Khấn Phóng Sinh Tại Chùa
Việc phóng sanh là từ tâm phát thiện, vì vậy tín chủ thực hiện theo nghi lễ phóng sinh trong tài liệu nào cũng được. Nếu tín chủ muốn làm theo nghi lễ của Pháp sư Lễ thì tham khảo cuốn “Cẩm Nang Phóng Sanh” (tác giả Nguyễn Minh Tiến soạn dịch) từ trang 78 đến trang 91.
Trong bài viết này, DuyTam.Vn sẽ chia sẻ các bài văn khấn phóng sinh chuẩn theo đạo Phật, gồm khấn Bạch Phật – hồi hướng công đức – khấn tam tự y – khấn thả vật phóng sinh. Các bài văn khấn này cũng đã được đăng tải trên trang website chính thức của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam.
Khấn Bạch Phật
(Chắp tay, để các con vật phía trước, tâm hướng tới chư Phật bạch lễ)
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Con kính bạch chư Phật chứng minh cho con, đệ tử con tên là….. ở tại….. Con một lòng tôn kính chư Phật, tôn kính giáo Pháp cứu khổ mà Đức Phật đã tuyên thuyết, tôn kính chư Tăng tu hành phạm hạnh, đang thực hành lời Đức Phật dạy, cầu Thánh quả giải thoát, làm ruộng phước điền cho nhân thiên. Đệ tử con vâng lời Đức Phật dạy, tu tâm từ bi, cứu mạng chúng sinh.
Con mua mạng những chúng (kể tên loài)….. này, cứu chúng thoát khỏi sự giam cầm trói buộc, cứu chúng thoát khỏi nghiệp bị sát mạng, con xin hướng nguyện cho chúng, được tiêu trừ nghiệp chướng, sớm thoát được nghiệp làm súc sinh, nương tựa oai đức Tam Bảo, sớm được tái sinh về cõi người, gặp được Tam Bảo, tu hành theo giáo Pháp của Phật, đem đến lợi ích hạnh phúc cho tự thân, đem giáo Pháp của Phật, làm lợi ích cho chúng sinh. Con xin hướng nguyện, kết duyên pháp lữ với chúng (kể tên loài)….. này, luôn trợ duyên cho nhau tinh tấn tu hành theo giáo pháp của Đức Phật, cho tới ngày liễu thoát luân hồi sinh tử.
Con cũng xin hồi hướng công đức lành này, để sám hối tất cả các tội nghiệp, từ vô thuỷ kiếp, mà con và gia đình, đã giam cầm trói buộc, cũng như sát mạng chúng hữu tình, nguyện phúc lành này, sẽ giúp con và gia đình, tiêu trừ được quả báo bị giam cầm, bị tổn hại đến thân thể tính mạng, do các ác nghiệp mà con và gia đình đã gây tạo. Con xin hồi hướng cho gia đình chúng con, tăng trưởng phúc lành, mọi người không gặp các ác duyên, không làm các việc ác, không bị ác nghiệp giam cầm, không bị tổn hại đến thân thể, tính mạng. Hồi hướng cho cha, mẹ cùng các thành viên trong gia đình được sức khoẻ, thọ mạng được kéo dài, đầy đủ duyên lành tu theo chính Pháp Phật.
Con xin chư Phật chứng minh cho con, gia hộ cho con cùng các chúng (kể tên loài)….. đây, được như nguyện hồi hướng của con.
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni!
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni!
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni!
Hồi hướng công đức
(Tùy duyên có hoặc không dùng pháp khí)
Phóng sinh tu tập, công đức có bao nhiêu,
Con xin lấy đó hồi hướng về,
Nguyện khắp pháp giới các chúng sinh
Thảy đều thể nhập vô sinh nhẫn.
Nguyện tiêu ba chướng sạch phiền não,
Nguyện được trí tuệ thật sáng ngời,
Nguyện các tội chướng thảy tiêu trừ,
Đời đời thường hành Bồ Tát đạo.
Nguyện đem công đức tu hành này,
Chan rải mười phương khắp tất cả,
Hết thảy chúng con cùng các loài,
Đồng được lên ngôi Vô thượng giác. (3 tiếng chuông)
Tam tự y
Tự quy y Phật, nguyện cho chúng sinh, hiểu thấu đạo lớn, phát tâm Vô Thượng. (1 tiếng chuông) (1 lễ)
Tự quy y Pháp, nguyện cho chúng sinh, thâm nhập kinh tạng, trí tuệ như biển. (1 tiếng chuông) (1 lễ)
Tự quy y Tăng, nguyện cho chúng sinh, quản lý đại chúng, hết thảy không ngại. (3 tiếng chuông) (1 lễ) (3 tiếng chuông, đặt dùi chuông lên miệng chuông để ngắt chuông)
Thả con vật phóng sinh
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Gia đình chúng con tác lễ (đọc tên lễ: cầu an cho…..; tuần thất cho:…..), chúng con đã tác lễ cứu mạng chúng sinh (đọc tên)….. giờ này con đi thả chúng. Con xin chư Phật gia trì, cho con được nói lời kết duyên Phật Pháp cho chúng.
Hỡi các chúng sinh đây, được duyên cứu mạng này, nguyện cho đời đời kiếp kiếp, sinh ra nơi đâu cũng được thực hành công hạnh Bồ Đề: “PHÁT TÂM BỒ ĐỀ, HỘ TRÌ TAM BẢO, CHUYỂN TẢI PHẬT PHÁP, RỘNG KHẮP THẾ GIAN.
Lưu Ý Khi Làm Lễ Khấn Phóng Sinh
Làm lễ phóng sinh là xuất phát từ cái tâm muốn làm việc thiện, muốn tu tập theo đạo Phật, tránh sát sanh và tích lũy phước báu. Vì vậy, những người phóng sinh theo phong trào, làm lễ chỉ để chụp ảnh, quay video sống ảo thì đã hiểu sai về bản chất của phóng sinh rồi. Vì vậy, để phóng sinh được thực hiện đúng, tín chủ cần phải lưu ý:
- Khấn phóng sinh với tất cả sự thành tâm, không vụ lợi.
- Khi cúng phóng sinh nên giữ không gian thanh tịnh, tránh nói chuyện cười đùa.
- Tránh phóng sinh ở nơi quá đông đúc phòng trường hợp vật vừa phóng sinh lại bị bắt.
- Không phóng sinh động vật gây hại, có nguy cơ xâm lấn, ảnh hưởng xấu tới môi trường.
- Không phóng sinh các loài bị cấm.
- Cần tìm hiểu về môi trường sống của loài được phóng sinh, tránh chọn nơi ô nhiễm.
- Khi thả cần nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương sinh vật.
- Không sát sinh sau khi vừa phóng sinh.
Đại sư Ấn Quang khi dạy về phóng sinh có nói: “việc giữ giới không giết hại và thực hành phóng sinh chính là phương thức cứu đời tốt nhất, nhổ tận gốc rễ, lấp tận cội nguồn của mọi khổ đau trong đời sống.” Vì vậy, hãy phóng sinh sao cho đúng, đừng chạy theo phong trào khiến việc phóng sinh mất đi ý nghĩa nhân văn vốn có của nó.